Τι είναι ο κερατόκωνος;
Εξ ορισμού ο κερατόκωνος είναι μια κωνική μη φλεγμονώδης κερατεκτασία, που αφορά την κεντρική περιοχή του κερατοειδούς. Δηλαδή ο κερατοειδής λεπταίνει σημαντικά και αποκτά ένα ανώμαλο κωνικό σχήμα, με αποτέλεσμα οι εικόνες να παραμορφώνονται και η όραση να είναι θολή. Συνήθως εκδηλώνεται κατά την εφηβεία και εξελίσσεται αργά μέχρι την ηλικία των 25 ετών. Η νόσος προσβάλλει συνήθως και τα δύο μάτια, αλλά μπορεί ο χρόνος εξέλιξης και η βαρύτητα της προσβολής να διαφέρουν για το καθέ μάτι.
Πως προκαλείται ο κερατόκωνος;
Είναι νόσος αγνώστου αιτιολογίας, αν και υπάρχουν ενδείξεις για γενετική προδιάθεση.Έχει παρατηρηθεί ότι το τρίψιμο των ματιών αυξάνει τις πιθανότητες εμφάνισης κερατόκωνου.
Τι συμπτώματα προκαλεί ο κερατόκωνος;
Τα κυριότερα συμπτώματα που μπορεί να προκαλέσει ο κερατόκωνος είναι :
- Θολή όραση και παραμόρφωση των εικόνων και των αντικειμένων.
- Φωτοευαισθησία.
- Κόκκινα μάτια.
- Ενόχληση ή και πόνο στα μάτια.
Πως αντιμετωπίζεται ο κερατόκωνος;
Η αντιμετώπιση του κερατοκώνου γίνεται :
- Σε πολύ ήπιες περιπτώσεις με γυαλιά.
- Συνηθέστερα με σκληρούς κερατοκωνικούς φακούς επαφής που συνταγογραφούνται μέσω ΕΟΠΥΥ.
- Με διασύνδεση κολλαγόνου ( cornea collagen cross linking).
- Σε προχωρημένες περιπτώσεις χρειάζεται χειρουργική επέμβαση όπως ένθεση ενδοκερατοειδικων δακτυλίων ( Intrastromal Corneal Ring Segments) ή μεταμόσχευση κερατοειδούς.
Η μέθοδος που μπορεί να ανακόψει την πορεία της πάθησης είναι η διασύνδεση του κολλαγόνου με ροβοφλαβίνη ( cornea cross linking )
Τι φακούς χρησιμοποιούμε στους ασθενείς με κερατόκωνο;
Οι ασθενείς με κερατόκωνο επωφελούνται απο ειδικούς φακούς επαφής ( κερατοκωνικούς ), οι οποίοι είναι σκληροί, και διαφέρουν από τους συνήθεις μαλακούς φακούς επαφής. Είναι σημαντικό να γίνει κατανοητό ότι οι φακοί επαφής βελτιώνουν μόνο την όραση, χωρίς όμως να σταματάνε την εξέλιξη του κερατοκώνου και χρειάζεται συνεχής παρακολούθηση της προόδου της κατάστασης.
Τι είναι η διασύνδεση κολλαγόνου (Cornea Collagen Crosslinking);
Το cross linking είναι μια πολύ ασφαλής μέθοδος για να σταματήσουμε την εξέλιξη της πάθησης και μπορεί να συνδυαστεί με διαθλαστικό laser. Κατά την διάρκεια της διασύνδεσης κολλαγόνου, αφαιρούμε το επιθήλιο του κερατοειδούς, ενσταλλάσουμε σταγόνες βιταμίνης B2 (ριβοφλαβίνης) για 10 λεπτά και μετά χρησιμοποιούμε υπεριώδη ακτινοβολία για 8 λεπτά. Η επέμβαση δεν απαιτεί πολύ χρόνο και είναι ανώδυνη. Το τελικό αποτέλεσμα της επέμβασης κρίνεται μερικούς μήνες μετά.
Τι είναι οι ενδοκερατοειδικοί δακτύλιοι (Intrastromal Corneal Ring Segments);
Σε πολύ προχωρημένα στάδια του κερατοκώνου όπου η όραση είναι πολύ περιορισμένη ακόμα και με την χρήση των σκληρών φακών επαφής ή η χρήση αυτών των φακών επαφής είναι αδύνατη εξαιτίας του ιδιαίτερα ανώμαλου σχήματος του κερατοειδούς, ενδείκνυται η ένθεση των ενδοκερατοειδικών δακτυλίων (Intrastromal Corneal Ring Segments). Στόχος είναι η εξομάλυνση του σχήματος του κερατοειδούς και η βελτίωση της όρασης. Είναι σημαντικό να τονίσουμε ότι οι ενδοκερατοειδικοί δακτύλιοι δεν σταματούν την εξέλιξη της νόσου. Η μοναδική διαθέσιμη, μέχρι τις μέρες μας, επέμβαση που σταματά την εξέλιξη της νόσου είναι η διασύνδεση κολλαγόνου (Crosslinking).
Ποιες μορφές μεταμόσχευσης κερατοειδούς χρησιμοποιούμε στην αντιμετώπιση του κερατοκώνου και πότε;
Σε τελικά στάδια κερατοκώνου ο μοναδικός τρόπος για να βελτιωθεί η όραση είναι η μεταμόσχευση κερατοειδούς. Χρησιμοποιούνται συνήθως δύο τύποι μεταμοσχεύσεων, η Πρόσθια Μερικού Πάχους Κερατοπλαστική (DALK-Deep Anterior Lamellar Keratoplasty) και η Ολικού πάχους Κερατοπλαστική (Penetrating Keratoplasty).